JAİNİZM, BUDİZM VE HİNDUİZM

Mahavira Buda'dan biraz daha önce doğdu. Buda, Budizm'in kurucusu iken, Mahavira Jainizm'i bulamadı. O binlerce yıl önce Mahavira'dan önce Rishabh ya da Adinath tarafından günümüzde kurulan Jain geleneğinin 24.büyük öğretmeniydi (Tirthankar).

Çoğu Hindular evrenin yaratıcısı, koruyucusu ve yok edicisi olan bir tanrıya (veya tanrıçaya) inanırken, Jainizm böyle bir tanrıyı (veya tanrıçayı) reddeder. Jainler için, evren sonsuz bir fenomendir; asla yaratılmamış ve yok edilmemiştir. Sebep ve etki ilkesinde (karma ve reenkarnasyon) çalışan, kendi kendini idame ettiren, kendini yöneten bir fenomendir.

Hindular ve Budistler de Karma felsefesini kabul ederken, Jain'ler Karma'yı ruhu kirleten parçacıklar olarak tanımlıyorlar. Her ruhun mokşa (moksha) kazanması için, bu karma parçacıklarını temizlemek için kendi çabalarına (purusharth) güvenmesi gerekir. Buda, gibi Mahavira da bir prens olarak doğdu, ancak kraliyet hayatını 30 yaşında bıraktı ve bir sofu oldu. Sonraki 12 yıl boyunca, tüm zorlukların kendisi için önemsiz olduğu ölçüde meditasyon uyguluyordu. İnsanların kulaklarını tırnaklarıyla delerek, taş atarak işkence yaptığı, ancak meditasyonunu bozamadığı söylenir. Sonunda, 42 yaşında, oğlu oldu, fakat henüz mokşa'ya kavuşamadı, çünkü hala adının, yaşının ve vücudunun karmasına sahipti. Nihayet 72 yaşındayken mokşa elde etti. Jainizm'de mokşa hali, ruhun ebedi olarak mutlu ve sonsuza kadar ayrı olduğu evrenin son sınırı olduğuna inanılır.

Jain'ler için, Mahavira ve diğer tirantankarlar sadece rol modelleridir, herhangi bir materyalist ya da manevi hediye sağlayıcısı değildirler. Mokşa'yı elde etmek için yalnızca kendi çabalarına bağlı olmalıdırlar. Jainizm'in şiddet içermeyen fikir ve inançları Hindistan'da her zamankinden daha fazla sayıda vejetaryenin var olmasına yol açtı.

Çeviren & Yazan: A.Kara

DHARMA

Dharma , Hint dinlerinde önemli bir terimdir. Hinduizmde 'görev', 'erdem', 'ahlak', hatta 'din' anlamına gelir ve evreni ve toplumu destekleyen gücü ifade eder. Hindular genelde Dharma'nın Vedalar'da ortaya çıktığına inanıyor, ancak 'evrensel hukuk' ya da 'dürüstlük' için daha yaygın bir sözcük "Rita"dır. Dharma, toplumu koruyan, çimleri büyüten, parıldayan güneş ve insanları ahlaki insanlar haline getiren ya da insanlara gerçekçi davranma fırsatı veren güçtür.

Ancak, haklı davranmanın, herkes için tam olarak aynı şeyi ifade ettiği anlamına gelmez; farklı insanların yaşlarına, cinsiyetlerine ve toplumsal konumlarına göre farklı yükümlülükleri ve görevleri vardır. Dharma evrenseldir ancak aynı zamanda somut koşullarda ve özeldir. Bu nedenle her insanın adı "sva-dharma" olan kendi dharması vardır. Bir kadın için doğru olan şey bir erkek için olmayabilir veya bir yetişkin için doğru olanın bir çocuk için olmayabileceğini anlatır.

Sva-dharma'nın önemi, Bhagavad Gita tarafından gösterilmiştir. Mahabharata'nın büyük savaşından önce belirlenen bu metin, Arjuna'nın savaş arabasına Krişna'nın büyük ordular arasında sürdüğü arabasına binen kahramanı tasvir etmektedir. Savaşçı Arjuna, savaşta neden savaşması gerektiğini Krishna'ya soruyor. Birinin yakınlarını ve öğretmenlerini öldürebiliriz diyor ve bu yüzden savaşmayı reddediyor.

Krishna, bu savaşın dürüst olduğunu ve görevini yerine getirip savaşmasını ya da savaşçı olan dharmasından dolayı mücadele etmesini ister. Arjuna'nın sva-dharması, savaşçı olduğu için savaşmalıydı,ancak eylemlerinin sonucundan ayrılmak ve savaşçıların kuralları dahilinde savaşmak zorundaydı. Fakat birinin dharmasına göre davranmamak yanlıştır ve adharma olarak adlandırılır.

Dharma'ya göre doğru hareket, aynı zamanda insanlığa ve Tanrı'ya hizmet olarak anlaşılmaktadır. Sanatana dharma olarak bilinen şey eski çağların metinleri olan puranalara kadar uzanabilir. Bu ebedi dharma veya anayasa fikrine uyanlar, diğer sıradan aksanlarının ötesine geçtiğini iddia eder - bu, benliğin nihai dharma olan para dharma'dır. Sık sık kişisel davranışlara ebedi bir hizmet tutumu bağlayan bhakti hareketleriyle ilişkilendirilir.

---

Kaynak: Bbc

Yazan-Çeviren: A.Kara

HİNDU KAVRAMI "ATMAN"

Atman 'ebedi ben' demektir. Atman, egonun ötesinde gerçek benliğe veya sahte benliğe atıfta bulunur. Genellikle "hayalet" veya "ruh" olarak adlandırılır ve varlığımızın altında yatan gerçek özümüzü gösterir.

Kişisellik üzerine, Tanrı'nın sonsuz hizmetkarı olarak benlikten Tanrı ile özdeşleştirilen kendine kadar uzanan çok sayıda ilginç bakış açısı vardır. Benliğin ebedi olarak anlaşılması, aynı sonsuzluğun geçici cisimlerde yaşayabilmesi için reenkarnasyon fikrini desteklemektedir.

Atman fikri, benlik fikrini, maddi varlık olmaktan ziyade manevi bir şey olarak görür ve bu nedenle, maddi dünyadan ayrılmayı vurgulayan ve sofuluğa yükselmek gibi uygulamaları teşvik eden Hinduizmin güçlü bir boyutu vardır. Böylece, bu dünyada manevi bir varlık, atman, bir insanın manevi bir tecrübeye sahip olmasının insan olmasından daha önemli olduğunu söyler.

Yazan-Çeviren: A.Kara