İDRÎS (إدر يس) PEYGAMBER
İdris ismi Kur’ân’da 2 kez geçer. Şit'in oğlunun oğludur. Adı arapça olmadığı
gibi hangi dile ait olduğu tartışmalıdır. İbni Kuteybe adının Uhnuh veya Ahnuh
olduğunu öne sürmüş ve kimilerince kabul görmüştür.
Mi'râc olayını anlatan hadislerde, Muhammed'in onunla 4.kat gökte karşılaştığı
ve İdris'in orada yaşamaya devam ettiği yazar. [1]
Bir sava göre İdris Yunan mitolojisindeki haberci Hermes ve Mısır
Mitolojisinde tanrıların yazıcısı ve habercisi Thoth'un birleşimi ve
enkarnasyonu olan Hermes Trismegistus ile aynı kişidir. İslam'a göre İdris pek
çok alanda öncüdür. Kalemle ilk kez yazı yazan olduğu gibi ilk astrolog, ilk
kumaş dokumacısı ve ilk kumaş kıyafet giyen kişidir. İnsanlar ondan önce
hayvan postu veya yapraklar giymektedirler. İbni Abbas da İdris'in terzi
olduğunu rivayet etmiştir. [6] Bunlar onu Hermes Trismegistus ile benzer kılan
diğer özelliklerdir.
Başka bir sav ise İdris'in Tanah'taki Hanok ile aynı kişi olduğudur. Hatta Müslüman yazarlar ağırlıklı olarak bu görüşü kabul etmiştir. İlk kabul edip yazan kişi Taberî'dir. [2] Sonrasında Fahreddin er-Râzî [3] ve birçok isim aynı görüşü dile getirmiştir.
Hanok (Enok) İbrânîce'de "aydınlatmak, ders vermek" gibi anlamlara gelir.
Yaratılış Kitabı'na göre Hanok 365 yıl yaşar ve sonrasında ölmez, tanrı ile
yürüyerek kaybolur. [4] Bu anlatı Yahudi ve Hristiyanlar arasında Hanok'un
cennete ölmeden girdiği yönünde bir inanca neden olmuştur. Tanrı yanına aldığı
Hanok'a cennette kaldığı süre boyunca yaratılışın sırları, gelecekte dünyada
neler olacağı, güneş takvimi gibi birçok bilgiyi öğretmişti. Tanrıdan aldığı
göksel bilgiyi insanlara aktaran ilk kişiydi. Yahudi kitabı Ben Sira'ya göre
Hanok tüm nesiller için bir bilgi sembolüydü. [5] Zohar Kitabı'na göre Hanok'a
"Hikmetin Sırrı" adlı bir kitap verilmiştir ve kıyamete yakın bir zamanda
İlyas ile birlikte mehdi rolü üstlenecektir.
Diğer yandan kimileri onu İlyas veya Hızır olarak tanımlamıştır. Kim olduğu
belirsiz olan mitolojik bir peygamberdir.
